Nói dối được hình thành từ khi trẻ còn rất nhỏ, cha mẹ cần dạy con bỏ thói quen xấu này. Nếu không được điều chỉnh, nói dối sẽ trở thành một thói quen khi trẻ lớn lên. Đặc biệt đối với trẻ khi nói dối, trẻ ngày càng phát triển các kỹ năng như điều chỉnh những biểu cảm trên mặt, giọng nói phù hợp với nội dung trẻ định nói. Vì vậy, chúng ta nên giáo dục phẩm chất trung thực cho trẻ ngay từ khi còn nhỏ. Dưới đây là một số lời khuyên về cách dạy con không nói dối, hy vọng sẽ giúp con bạn phát triển tính trung thực.
Mục lục
Nhận biết khi nào trẻ nói dối
Trẻ có thể học được cách nói dối từ rất nhỏ, thường là lúc 3 tuổi. Đó là khi trẻ nhận ra bạn không thể đọc được suy nghĩ của chúng, vì vậy trẻ có thể nói những thứ không đúng sự thật khi trẻ nhận ra bạn không biết về những thứ đó.
Giai đoạn trẻ 4-6 tuổi, lúc này bé nói dối nhiều hơn. Trẻ cảm thấy tốt hơn khi nói dối bằng cách điều chỉnh những biểu cảm trên mặt và giọng nói sao cho phù hợp với cái trẻ đang nói. Nếu bạn đề nghị trẻ giải thích cái trẻ đang nói, trẻ thường sẽ thú nhận.
Khi trẻ bước vào độ tuổi đến trường, chúng sẽ nói dối thường xuyên hơn và có thể cảm thấy nói dối sẽ tốt hơn. Những lời nói dối sẽ ngày càng phức tạp, bởi vì trẻ biết được nhiều từ vựng hơn và hiểu hơn về việc người khác suy nghĩ như thế nào. Lúc lên 8 tuổi, trẻ có thể nói dối điêu luyện không có chút sơ hở nào.
Luôn làm gương cho con
Một trong những cách hiệu quả nhất để dạy trẻ không nói dối là làm gương tốt. Trẻ em sẽ mô hình hóa các hành vi của cha mẹ hoặc người chăm sóc chúng. Nếu chúng thấy bạn nói dối thường xuyên, chúng sẽ lớn lên và tin rằng hành vi này là đúng đắn. Nếu nhân viên thu ngân trả lại bạn tiền lẻ và vô tình đưa nhầm cho bạn thêm 20 nghìn, bạn sẽ trả lại hay giữ lại?
Hành vi của bạn nói lên nhiều hơn những gì bạn nói. Nếu bạn giữ số tiền đó và vô tình để cho con trẻ nhìn thấy hành động ấy, chúng sẽ tin rằng không trung thực là được phép, nếu điều đó có lợi. Điều cần làm là trả lại tiền cho nhân viên thu ngân và làm gương cho con cái. Con bạn sẽ thấy rằng trung thực là phẩm chất tốt nhất.
Con cái của bạn cũng đang theo dõi bạn. Chúng không chỉ học hỏi từ bạn, mà họ còn đang tìm hiểu về bạn. Nếu bạn quan tâm đến những gì con bạn nghĩ về bạn và tính cách của bạn. Hãy hình thành phẩm chất trung thực trong lời nói và hành động của mình.
Luôn quan sát tỉ mỉ biểu hiện của con
Vào những lần nói dối đầu tiên, các con sẽ hình thành tâm lý sợ hãi; lời nói cũng như hành động không trôi chảy. Chính vì vậy, bố mẹ cần chú ý tới con mọi nơi mọi lúc. Quan sát tỉ mỉ biểu hiện của con để có thể phát hiện ra lúc nào con nói dối, lúc nào con nói thật. Tránh để tình trạng một vài lần nói dối trót lọt. Trẻ sẽ cho rằng bố mẹ dễ dàng bị dắt mũi và tiếp tục nói dối nhiều hơn.
Dạy con thấy hậu quả khi nói dối
Bạn muốn dạy con không nói dối, ngay cả khi điều đó khiến chúng gặp khó khăn. Bạn phải chịu hậu quả khi cố tình nói dối. Đặc biệt là khi sự thật có thể khiến con bạn gặp rắc rối. Hãy cho họ biết rằng trung thực luôn đem đến sự khoan hồng trong mọi tình huống.
Bạn có thể đặt ra luật lệ rằng nếu con bạn nói dối về những gì đã xảy ra. Thì chúng sẽ nhận được hình phạt gấp đôi. Một hình phạt (một ngày không chơi máy tính bảng) cho hành vi xấu. Một hình phạt thứ hai cho hành vi nói dối (hai ngày không chơi máy tính bảng). Trẻ em sẽ có xu hướng nói thật. Nếu chúng biết rằng việc nói dối sẽ chỉ khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn đối với chúng về lâu dài.
Tránh đánh mắng con một cách vô cớ
Tâm lý nảy sinh ra hành động nói dối ở trẻ đơn giản vì trẻ sợ bị cha mẹ trách mắng, quở phạt. Nếu chúng biết mình nói sự thật sẽ không bị trừng phạt, chắc chắn chúng sẽ không tìm cách lấp liếm sự thật đó.
Chính vì vậy, bố mẹ cần đối xử nhẹ nhàng với con, thường xuyên lắng nghe con. Thay vì nổi trận lôi đình và dùng đòn roi để đe nẹt khiến con sợ hãi. Bố mẹ nên nhớ, sự sợ hãi không giúp con phát triển theo hướng tích cực. Thậm chí còn là tiêu cực, một trong số đó chính là bộc phát ra lời nói dối để “tránh nạn”.
